FAUN I MAGICZNY ŚWIAT LASU
Witam! Tym razem zagłębimy się w literaturę francuską po polsku, jedynie bazując na wersji oryginalnej.
O wierszu Artura Rimbaud "Tête de faune", możemy powiedzieć, że daje czytelnikowi możliwość na chwilowe spotkanie z tajemniczym światem lasu, zarówno wielobarwnym, pięknym, jak i przerażającym, bądź nawet niebezpiecznym.
Spośród gąszczu liści wyłania się faun.
Przybliżmy sobie na początek zagadnienie: kim lub czym właściwie jest faun?
Definicja słownikowa brzmi tak:
faun staroż. rz.
lubieżny bożek leśny, wyobrażany z koźlimi rogami i kopytami; satyr.
Etym. - łac. Faunus
mit. rz. 'staroitalskie bóstwo lasów górskich, opiekun pasterzy i stad,
utożsamiany z gr. Panem; później przyjmowano istnienie wielu faunów, bożków
polnych i leśnych, utożsamianych z gr. satyrami'; por. fauna.
|
Dodatkowo, mitologia pogłębia
historię Pana (greckiego odpowiednika Fauna), według której bożek ten nie jest
związany z moralnym podziałem na dobro i zło. Na początku, jako opiekun
pasterzy i trzody, później kojarzony z płodnością i Naturą, wyszydzany na
Olimpie z powodu swojej brzydoty, skrywa się w lasach Arkadii, gdzie mieszka z
nimfami leśnymi i innymi bóstwami. Pan nie cieszy się dobrą reputacją z powodu
przerażającego wyglądu, nieznośnego charakteru (napady wściekłości, straszenie
ludzi) jak również niepohamowanego popędu seksualnego.
W powszechnym wyobrażeniu Faun wygląda tak:
Źródło: https://openclipart.org/detail/261654/faun
Wracając do wiersza Rimbaud.
Znajdujemy się w niezwykłej, leśnej scenerii. Wśród ogromu liści i kwiatów
dostrzec możemy fauna. Bohater zjada kwiaty, po czym spłoszony przez gila,
czmycha z drżącym uśmiechem na ustach. Pomijając, że faun jest postacią
fantastyczną, samo zdarzenie w lesie może nie wydawać się nadzwyczajne. Nie
zmienia to jednak faktu, utwór ten zachwyca, gdyż owo spotkanie z leśnym
bożkiem przedstawione jest w bardzo niezwykły sposób- opis niesamowicie
oddziaływuje na wyobraźnię czytelnika, pełen kolorów, elementów przyrody,
metafor i porównań. Dodatkowo wprawia nas w nastrój tajemniczości,
niesamowitości.
Ten krótki wiersz Rimbaud doskonale odzwierciedla założenia Parnasizmu. Przede wszystkim główna postać zaczerpnięta
jest z mitologii. Autor zachował niezwykłą dbałość o przedstawienie
romantycznej wizji, poza tym utwór jest perfekcyjnie dopracowany, poeta przywiązał wagę do rytmu, rymów i
ogólnej dbałości o wygląd formy, co nadaje dziełu harmonii.
Czytając ten krótki poemat od razu na
myśl przychodzą też założenia i wizja impresjonizm. Utwór ten cechuje
rezygnacja z realizmu na rzecz tajemniczości, doznań sensualnych, pokazania
chwilowych wrażeń.
Nawiązanie plastyczne do „Tête de faune” :
… oddaje tę jakże wyrazistą grę kolorów, która pojawia się
w umyśle czytelnika, pogrążającego się w lekturze dzieła Rimbaud.
Skupiając się na samej postaci fauna, inne wyobrażenie
postaci godne szczególnej uwagi to:
„Głowa starego fauna” Jacka Malczewskiego- obraz olejny z 1906r
Wizerunek stworzony przez Malczewskiego pełen jest spokoju i harmonii. Faun
widoczny jest jako starzec w postawie statycznej. Podobnie jak w poemacie
Rimbaud, otoczony jest roślinnością, zielenią.
Najciekawsze jak dla mnie ukazanie postaci fauna w kulturze, odkryć możemy w
hiszpańskiej produkcji filmowej Guillermo del Toro pt. LABIRYNT
FAUNA z 2006 roku. Toro przenosi nas w świat widziany oczami małej
dziewczynki, który, można by powiedzieć, rozgrywa się na dwóch płaszczyznach:
brutalnej rzeczywistości i świata wyobraźni dziecka, w którym pojawiają się
fantastyczne postacie. Jedną z nich jest Faun.
Nietuzinkowość tej postaci (Fauna) polega na tym, że nie da się jej
sklasyfikować. Jest tajemnicza, przerażająca, zleca głównej bohaterce wykonanie
zagadkowych, chwilami okropnych i przerażających zadań. Zdaje się być stanowcza
i bezlitosna, jednak w ogólnym pojęciu tej postaci, nie jest ona czarnym charakterem
historii. W trudnych dla dziewczynki chwilach to właśnie Faun pełni rolę jej
przyjaciela i pocieszyciela.
Do oceny odbioru tego bohatera dochodzi oczywiście wspaniała
charakteryzacja, która sprawia, że Faun zostaje w naszej pamięci na bardzo
długo.
A oto kilka kadrów z filmu:
https://seemsobvioustome.wordpress.com/2013/11/28/fantasy-fairy-tales-and-female-sexuality-in-spirited-away-pans-labyrinth-and-coraline-4/
Faun, postać mitologiczna, niejednokrotnie wykorzystywana jest w kulturze
światowej, zarówno w rzeźbie, literaturze, malarstwie jak i kinematografii.
Dlaczego? Na czym polega jej ponadczasowość?
Trudno
jest odpowiedzieć na to pytanie, jednak z całą pewnością można powiedzieć, że w
wielu przypadkach jej pojawienia się, wprowadza klimat niesamowitości, tajemniczości.
Pozwala nam choć na chwilę wyobrazić sobie świat inny niż mamy wokół siebie,
pobudza naszą wyobraźnię do tworzenia obrazów, które oderwą nas od
codzienności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz